ChatGPT voor beginners: wat is ChatGPT en hoe werkt ChatGPT?

Je hoort het overal: AI dit, ChatGPT dat. Maar wat is ChatGPT nou eigenlijk – en belangrijker nog: wat kun jíj ermee? Of je nu ondernemer, content creator, student, of gewoon nieuwsgierig bent, één ding is zeker: ChatGPT is niet langer iets voor nerds. Het is een slimme digitale assistent die je helpt met schrijven, denken, brainstormen, plannen, leren én nog veel meer. En het mooie is: het werkt gewoon in een chatvenster, net als WhatsApp.

In dit artikel neem ik je je stap voor stap mee in de wereld van ChatGPT. Geen ingewikkelde techtaal, maar duidelijke uitleg, praktische voorbeelden en handige tips. Van wat het precies is, tot wie het bedacht heeft, hoe het werkt en wat je er allemaal mee kunt doen. 🤖

Afbeelding: openai.com

Wat is ChatGPT?

ChatGPT is een online AI tool waar je in simpele taal om écht van alles kunt vragen – een vraag, een opdracht, een tekst of abeelding – en binnen een paar seconden komt er een slim, bruikbaar antwoord terug. Een soort digitale assistent die je helpt schrijven, denken, uitleggen en creëren. Alsof je een persoonlijke assistent, schrijver, brainstormbuddy en technerd in één op je laptop of telefoon hebt zitten.

De afkorting ‘GPT’ staat voor Generative Pre-trained Transformer. Klinkt als iets uit een Marvel-film, maar het komt hierop neer: ChatGPT is een soort slimme tekstrobot die is getraind op een gigantische collectie van taal. Denk aan complete boeken, Wikipedia-pagina’s, blogs, nieuwsartikelen, forumdiscussies, social media-posts – eigenlijk alles wat je maar online kunt vinden. Daardoor heeft hij een ongelofelijk goed gevoel gekregen voor taal, zinsopbouw en logica.

Wat maakt dat zo bijzonder? Nou, in plaats van dat iemand letterlijk heeft ingeprogrammeerd wat hij moet zeggen, leert ChatGPT door te kijken naar hoe mensen schrijven. Hij voorspelt welk woord logisch volgt na het vorige, op basis van de context en de bedoeling van jouw input. Typ jij: “Schrijf een grappige bio voor mijn Instagram over koffie”, dan weet ChatGPT precies waar jij heen wilt – en rolt er vaak iets uit wat je zo kunt gebruiken.

Afbeelding:chatgpt.com

En nee, ChatGPT ‘weet’ dingen niet zoals een mens dat weet. Hij voelt niks, heeft geen eigen mening, en kan zich niks herinneren van je persoonlijke leven (tenzij jij het zelf typt). Maar wat hij wél kan: supergoed verbanden leggen, teksten structureren en snel informatie aanreiken die voor jou relevant is.

Hij is dus niet je nieuwe beste vriend (al voelt dat soms wel zo), maar wel een hele slimme hulpkracht die je kunt inzetten voor van alles. Of je nu een caption of afbeelding voor Instagram of LinkedIn nodig hebt, een artikel voor je website, een script voor je YouTube- of Tiktok-video, of gewoon een uitleg over een ingewikkelde term als “blockchain” – ChatGPT kan je hiermee helpen. En hij doet het nog snel ook – vaak binnen een paar seconden.

Of je nu een ondernemer, content creator, student, of gewoon nieuwsgierige gebruiker bent: ChatGPT is er om jouw brein te versterken, niet te vervangen. Dat maakt het een supertoffe tool om te leren gebruiken. En het mooie: ChatGPT wordt steeds beter.

Afbeelding:chatgpt.com

Wie heeft ChatGPT bedacht en wanneer begon het allemaal?

ChatGPT komt voort uit het slimme brein van OpenAI, een Amerikaans AI-onderzoeksbedrijf dat in 2015 werd opgericht door onder anderen Elon Musk, Sam Altman, en nog een paar andere Silicon Valley-breinbrekers. Jep, die Elon – van Tesla, SpaceX en X (voorheen Twitter). Maar het idee achter OpenAI was juist het tegenovergestelde van wat je misschien verwacht van Big Tech: kunstmatige intelligentie maken die toegankelijk is voor iedereen, niet alleen voor miljardairs of megacorporaties.

De missie van OpenAI is: AI ontwikkelen in dienst van de mens, zodat het iets toevoegt aan ons leven in plaats van het overneemt. In het begin was dat vooral iets voor nerds, onderzoekers en developers. Maar dat veranderde in november 2022, toen de eerste echt publieke versie van ChatGPT online kwam.

En wat er toen gebeurde? BOEM. Binnen vijf dagen hadden meer dan 1 miljoen mensen zich aangemeld. Ter vergelijking: Instagram deed daar destijds 2,5 maand over. Zelfs Netflix had jaren nodig om op die aantallen te komen. ChatGPT werd een internetsensatie – en dat is het nog steeds.

Mensen gebruikten het voor huiswerk, sollicitatiebrieven, posts voor social media, websites, bedrijfsplannen, code, verliefde WhatsApp-berichten… en ga zo maar door. De kracht zat hem in de eenvoud: je typt iets, en je krijgt meteen een slim antwoord terug.

Wat OpenAI zo bijzonder maakt, is dat ze niet alles achter gesloten deuren houden. Ze gooien hun technologie gewoon open. Dat betekent dat iedereen – ook jij – met ChatGPT kan werken, zonder hele ingewikkelde tools of technische kennis. Het enige wat je nodig hebt is een internetverbinding en een beetje nieuwsgierigheid.

Sinds die lancering zijn er verschillende versies gekomen (zoals GPT-3.5 en GPT-4). Voor nu is het goed om te weten: ChatGPT is geen tijdelijke hype, maar een enorme technologische stap vooruit – ontworpen om jou te helpen slimmer, sneller en creatiever te zijn in alles wat je doet.

Afbeelding: Canva

Hoe werkt ChatGPT?

Je hoeft echt geen nerd of techgoeroe te zijn om met ChatGPT te werken. Het lijkt eigenlijk heel erg op WhatsApp: je opent een chatvenster, typt een vraag of opdracht, en BAM – je krijgt binnen een paar seconden een antwoord terug. Maar dan eentje die je script schrijft, je e-mails opmaakt of een les economie samenvat alsof je met je slimme vriendin appt. Hieronder 7 populaire dingen die je met ChatGPT kunt doen – mét voorbeelden:

1. Vragen stellen en begrijpelijke antwoorden krijgen

Stel: je hoort iedereen praten over “inflatie”, maar je weet niet precies wat het betekent. Of je komt de term “ETF” tegen op TikTok Finance, maar het blijft een wazig concept. In plaats van verdwalen op Wikipedia, typ je gewoon:
“Leg uit wat inflatie is in simpele taal.”
En hop – ChatGPT vertelt het alsof je het aan een klasgenoot vraagt. Geen vakjargon, geen moeilijke definities, maar gewoon helder, begrijpelijk en snel.

Zelfs bij pittigere onderwerpen (zoals belastingen, AI, of beleggen) blijft ChatGPT duidelijk. Hij kan zelfs quizvragen voor je maken of dingen uitleggen in stappen.

2. Teksten schrijven (yes, ook als je zelf niet van schrijven houdt)

Schrijven niet jouw ding? Geen probleem. ChatGPT is dol op taal. Je kunt bijvoorbeeld vragen:
“Schrijf een korte uitleg voor kinderen over hoe zonnepanelen werken”, “Verzin een pakkende slogan voor mijn webshop in sieraden”, “Schrijf een productomschrijving voor een duurzame waterfles”, etc.
of
“Maak een leuke verjaardagswens voor een beste vriendin die 30 wordt.”

En hij levert. Of je nu een zakelijke e-mail, sollicitatiebrief, blog, nieuwsbrief, script, advertentietekst of zelfs een gedicht nodig hebt – ChatGPT tikt het in no time voor je uit. Het is net een persoonlijke copywriter, maar dan gratis (of bijna).

Afbeelding:chatgpt.com

3. Samenvatten en vertalen

Stel: je krijgt een superlange tekst van je docent om te lezen en je denkt “ik heb hier écht geen tijd voor”. Je plakt het in ChatGPT en vraagt:
“Vat dit samen in 3 zinnen.”
Zo klaar.

Of: je hebt een Engelse tekst en wilt ‘m snel snappen – laat ChatGPT de tekst vertalen. Ook handig: vraag om een verkorte versie van een blog, een uitleg in kindertaal of zelfs een samenvatting in bullet points. Perfect voor studie, werk of snelle beslissingen.

4. Assistentie en ondersteuning voor allerlei taken

ChatGPT is jouw digitale assistent die nooit moe wordt. Wat je ook doet – ondernemer, student, werknemer of creatieveling – hij helpt je bij:

• Zakelijke taken: schrijf factuurmails, bedenk een contentstrategie of maak een pitch.
• Studeren: stel oefenvragen, maak samenvattingen of vraag uitleg.
• Klantenservice: schrijf nette reacties op reviews of standaardmails.
• Marketing: maak captions, advertenties, SEO-teksten of productomschrijvingen.
• Onderzoek: laat je bronnen structureren of ideeën verzamelen voor je verslag.

Echt waar, als je het goed aanpakt, kan ChatGPT je uren werk schelen.

5. Creatieve ideeën bedenken

Zit je vast? Geen inspiratie? Vraag ChatGPT bijvoorbeeld:
“Bedenk een originele naam voor mijn vintage kledingmerk”
of
 “Geef 5 ideeën voor een podcast over duurzaamheid.”

Hij komt met frisse invalshoeken, nieuwe formats of grappige twists. En als je zegt: “Maak het wat speelser” of “Geef me iets in het Engels”, dan past hij het meteen aan. Ideaal voor creatieve ondernemers, contentmakers of gewoon als je even vastloopt.

Afbeelding:chatgpt.com

6. Code schrijven en uitleggen

Ben je aan het leren programmeren of werk je met websites? ChatGPT is ook verrassend goed in code. Stel vragen zoals:
“Wat doet deze HTML-code?”
of
“Maak een simpel contactformulier in JavaScript.”

Hij legt het je stap voor stap uit, en geeft meteen voorbeelden. Geen paniek dus als je je code niet snapt – ChatGPT is je rustige mentor die alles zonder oordeel uitlegt.

7. Planningen en to-do’s maken

Geen overzicht meer? Drukke agenda? Laat ChatGPT je structuur geven. Vraag:

• “Maak een weekschema met tijd voor sporten, studie en werk.”
• “Stel een to-do lijst op voor het lanceren van een webshop.”
• “Help me met een ochtendroutine voor meer focus.”

En voilà: hij komt met een overzicht dat je zelf verder kunt aanpassen. Of je nou ADHD hebt, snel afgeleid bent of gewoon orde in de chaos wilt: ChatGPT kan je echt helpen plannen en structureren.

En het mooiste? Je hoeft geen moeilijke commando’s te leren of technische kennis te hebben. Typ gewoon wat je wilt – alsof je chat met een slimme vriend – en ChatGPT doet de rest. En als je wat specifieker leert vragen (zogeheten ‘prompts’), dan krijg je nog betere antwoorden. Maar dat leer je vanzelf.

Kortom: ChatGPT is geen tool alleen voor nerds, maar een slimme robot assistent die je écht helpt met alledaagse én zakelijke dingen. En het wordt alleen maar beter.

Afbeelding: chatgpt.com

De verschillende versies van ChatGPT

ChatGPT heeft in korte tijd een enorme ontwikkeling doorgemaakt. Van de eerste versie die alleen in labs draaide, tot de huidige modellen die teksten schrijven, afbeeldingen analyseren en code debuggen. Hier een overzicht van de belangrijkste versies:

• GPT 1: De eerste versie van het GPT-model, vooral bedoeld als proef. Niet beschikbaar voor het grote publiek.
• GPT 2: OpenAI maakte in eerste instantie niet alles openbaar vanwege “veiligheidszorgen” – maar uiteindelijk werd het model gedeeld en ging het snel rond in AI-kringen.
• GPT 3: Groot, krachtig en bruikbaar voor allerlei toepassingen. Werd onder andere via API’s beschikbaar voor ontwikkelaars.
• ChatGPT 3.5 (november 2022): De echte doorbraak – GPT-3.5 werd gekoppeld aan een chat-interface. Binnen vijf dagen meer dan 1 miljoen gebruikers. Dit was het begin van de chatbotrevolutie.
• GPT 4 (maart 2023): Veel krachtiger dan zijn voorganger, vooral op het gebied van redeneren, creativiteit, geheugen en contextbegrip. GPT-4 kwam eerst beschikbaar voor ChatGPT Plus-gebruikers.
• ChatGPT 5 (augustus 2025): ChatGPT 5 is de meest geavanceerde versie tot nu toe, met multimodale input, groter geheugen, realtime web search en projectruimtes, waardoor het een volwaardig AI platform biedt. Deze update maakt AI toegankelijker, krachtiger en ideaal om productiviteit en creativiteit te vergroten.

ChatGPT is dus niet één enkele tool, maar een reeks versies die telkens slimmer en veelzijdiger worden. De meeste mensen gebruiken nu GPT-4. En daar horen meerdere modellen bij, die hieronder verder worden toelichten.

Afbeelding: chatgpt.com

De nieuwste versie: ChatGPT 5

De nieuwste versie van ChatGPT, ChatGPT 5, tilt AI naar een hoger niveau met meer snelheid, creativiteit en menselijk aanvoelende interacties.
Het model bouwt voort op GPT-4, maar introduceert een aantal krachtige verbeteringen:

• Multimodale input en output – werken met tekst, afbeeldingen, audio én video
• Groter langetermijngeheugen – behoudt context, schrijfstijl en projectinformatie
• Realtime web search (in sommige versies) – altijd actuele informatie
• Projectruimtes – bundel documenten, notities en gesprekken op één plek

Met ChatGPT 5 is het niet langer alleen een AI-tool, maar een volwaardig AI platform.
Je kunt er onder andere mee:

• Blogs, salespagina’s, e-mails of scripts schrijven
• Data analyseren en inzichten genereren
• Ideeën bedenken voor producten, content of strategie
• Multimedia verwerken en samenvatten

Voor nieuwsgierige gebruikers betekent dit: krachtige AI direct binnen handbereik, zonder technische kennis nodig te hebben.
De update maakt het eenvoudiger om AI te integreren in je workflow, productiviteit te verhogen en creatieve processen te versnellen.

Waarom dit belangrijk is:

• Bedrijven, freelancers en creators kunnen sneller en slimmer werken
• Nieuwe businessmodellen en toepassingen worden mogelijk
• Er komt meer aandacht voor regelgeving, ethiek en verantwoord gebruik

Kortom: dit is de meest geavanceerde en veelzijdige versie van ChatGPT tot nu toe – klaar om dagelijks werk en creativiteit te transformeren.

➡️ ChatGPT 5 is hier: wat kun je verwachten van deze nieuwe AI update?

 

Afbeelding: chatgpt.com

Oudere versies: ChatGPT 4

ChatGPT-4 is de nieuwste en krachtigste versie die momenteel (medio 2025) beschikbaar is. Maar zelfs binnen GPT-4 zijn er verschillende modellen met unieke eigenschappen. Hieronder een overzicht:

GPT-4o

• Volledige naam: GPT-4o (‘o’ staat voor ‘omni’)
• Uitgebracht: mei 2024
• Belangrijkste kenmerken:
  • Multimodaal: begrijpt tekst, beeld, audio én documenten.
  • Sneller én goedkoper dan eerdere GPT-4 versies.
  • Betere prestaties bij spraak, vertalen en redeneren.
  • Wordt standaard gebruikt in de betaalde versie (ChatGPT Plus).

GPT-4-mini varianten:

• GPT-4-mini: een lichter model, sneller en goedkoper, ideaal voor kortere opdrachten of embedded toepassingen.
• GPT-4-mini high: een iets zwaarder model dan mini, geschikt voor ontwikkelaars die balans zoeken tussen snelheid en outputkwaliteit.
• Model o3 (intern modelnaam): onderdeel van de optimalisatielijn die uiteindelijk leidde tot GPT-4o.

GPT-4.1 en 4.5 (verwachte upgrades)

• OpenAI werkt aan opvolgers van GPT-4, zoals GPT-4.1 en GPT-4.5, maar deze zijn op dit moment (medio 2025) nog maar beperkt beschikbaar voor het grote publiek.

Deze variaties zijn vooral interessant voor developers, maar het is goed om te weten dat je als gewone gebruiker met GPT-4o het meest veelzijdige pakket in handen hebt.

Afbeelding: openai.com

Hoeveel kost ChatGPT?

Er zijn momenteel drie prijsversies van ChatGPT beschikbaar, elk met hun eigen functies en voordelen – van gratis tot professioneel niveau. 

ChatGPT gratis: Gratis versie

Voor iedereen die wil ontdekken wat AI voor je kan doen in het dagelijks leven. Je krijgt toegang tot GPT-4.1 mini, met basisfuncties zoals realtime zoekresultaten, eenvoudige tekstverwerking, en beperkte toegang tot geavanceerde functies zoals file uploads, data-analyse, afbeeldingengeneratie en voice mode. Ook kun je custom GPT’s gebruiken en code bewerken via de desktopapp voor macOS. Perfect voor wie gewoon eens wil rondkijken en experimenteren.

ChatGPT Plus – $20 per maand

Voor wie méér wil halen uit ChatGPT. Je krijgt alles uit de gratis versie, maar dan met uitgebreidere limieten op berichten, bestanden, data-analyse, en beeldgeneratie. Je kunt werken met meerdere modellen zoals OpenAI o3, o4-mini en o4-mini-high, en krijgt toegang tot GPT-4.1 en een preview van GPT-4.5, en Sora video generatie – ideaal voor complexe taken of code. Ook kun je video’s delen via screensharing, eigen projecten bouwen, en hebt kans om nieuwe features als eerste te testen. Deze versie is superhandig voor content creators, studenten en ondernemers.

ChatGPT Pro – $200 per maand

De absolute topversie voor professionals en bedrijven. Je krijgt onbeperkte toegang tot alle modellen, inclusief het nieuwste GPT‑4o en de krachtigste reasoning tools zoals OpenAI o1 Pro mode. Hiermee krijg je betere antwoorden op lastige vragen én toegang tot Sora video generatie, Codex agent en Operator (voor geavanceerde interacties). Ook voice, video en deep research zijn maximaal beschikbaar. Deze versie is voor wie écht alles uit AI wil halen en geavanceerde workflows wil bouwen.

Kortom: of je nu start met AI of een power user bent, er is een ChatGPT-versie die past bij jouw behoeften en budget.

Conclusie: Start vandaag nog met ChatGPT

Of je nu een ondernemer bent die hulp wilt bij dagelijkse taken, een content creator die sneller content wil maken, een student die hulp zoekt bij lastige opdrachten of gewoon nieuwsgierig bent: ChatGPT is jouw digitale assistent die altijd paraat staat – waar je ook bent.

Tip: Begin gewoon met de gratis versie. Stel een vraag, test een prompt, probeer een tekst. Je hoeft geen technisch genie te zijn – alleen een beetje nieuwsgierig. En wie weet gebruik je straks ChatGPT dagelijks om sneller, slimmer en creatiever te werken.

👉 Nieuwsgierig geworden? Ga naar chatgpt.com en ontdek zelf wat ChatGPT allemaal kan. Veel plezier!